La Tomatina

Tomatenfestival in Spanje

‘La Tomatina’ is een zeer populair tomatenfestival in Spanje waarbij zo’n 45.000 mensen tomaten naar elkaar gooien. Het vindt ieder jaar plaats in Buñol op de laatste woensdag van augustus. Buñol is een klein dorpje op 40 km van de Spaanse stad Valencia. Het festival is al meer dan 60 jaar oud en ieder jaar komen er weer meer mensen van over de hele wereld op het tomaten gooien af.

• Het begon allemaal in 1945 tijdens een parade van reuzen en groothoofden (Los Gigantes y Cabezudos) toen een groepje kwajongens tijdens een vechtpartij met tomaten begonnen te gooien. Het is nu één van de meest populaire festivals van Spanje.
• Het begint de avond ervoor al wanneer, als onderdeel van de traditie, grote pannen paella op een vuur worden bereid. Als de volgende dag om 11 uur het startschot wordt gegeven, vliegen de tomaten je om de oren en zit je letterlijk in de (tomaten)puree. Nog geen 3 uur later is het dorpje helemaal schoon van tomaten en zie je er niets meer van terug.

Geschiedenis van ‘La Tomatina’

Het is altijd interessant om te weten hoe een evenement begon, vooral bij zo’n merkwaardig en grappig evenement als ‘La Tomatina’. Tijdens het evenement van de zogenaamde ‘Los Gigantes y Cabezudos’ ontstond er plotseling een vechtpartij en plunderden een aantal kwajongens een groentenstal en begonnen ze met tomaten gooien. Ze werden opgepakt en moesten betalen voor de gemaakte schade. Merkwaardig is dat dezelfde jongens een jaar later op dezelfde dag weer met tomaten begonnen te gooien die ze dit keer van huis meegenomen hadden. Weer werden ze opgepakt. Na dit enkele jaren vol gehouden te hebben werd het een traditie, maar zonder officiële status.

Helaas werd de traditie in 1957 verbroken door een verbod. Er volgde een straf voor de mensen die wel tomaten gooiden. Er werd door de bewoners een begrafenis gehouden, waarbij ze een kist met een tomaat droegen en hebben begraven.

Een paar jaar later was het toch toegestaan om de traditie voort te zetten, echter met strenge regels. Vanaf dat moment ging het hard. De traditie werd steeds beroemder, het beklimmen van een ingezeepte paal om de ham te pakken te krijgen werd het startschot van het tomaten gooien, in 1975 ontstond er een festivalorganisatie voor het evenement en vanaf 1980 worden alle tomaten zelfs door de gemeente van het dorp gesponsord.

Verloop van het festival

Eigenlijk begint het de avond ervoor al wanneer grote pannen paella op een vuur worden bereid. ’s Ochtends worden alle ramen bedekt om ze zoveel mogelijk voor de rode smurrie te behoeden en dan kan het beginnen. Eerst moet de ingezeepte paal beklommen worden (de winnaar krijgt een grote poot jámon serrano, gerookte ham) en wanneer de top bereikt is roept iedereen: “Tomaten!”. Het vuurwerk wordt afgestoken en het tomaten gooien kan beginnen. Een heel uur lang vliegen de tomaten je om de oren en ben je nergens veilig voor deze rode smurrie. Het duurt maar even en je staat al tot je scheenbenen in de tomatenpuree. Na een uur lang chaos wordt er weer vuurwerk de lucht in geschoten en stopt iedereen met gooien. De grote schoonmaak kan beginnen!

De grote schoonmaak

Overal waar je kijkt zie je rood. Alle huizen, alle mensen en alle gebouwen. Dit lijkt een onmogelijke klus. Toch krijgen ze het ieder jaar weer voor elkaar om na een paar uur de stad weer spik en span te hebben. Deelnemers worden met tuinslangen en met hulp van de brandweer schoongesproeid of nemen simpelweg een duik in de nabije rivier.

Weetjes

Het festival is altijd nog gratis toegankelijk geweest voor iedereen, tot de afgelopen keer in augustus. Aangezien er vorig jaar al 50.000 mensen naar het kleine dorpje kwamen, heeft de festivalorganisatie ervoor gekozen om maximaal 20.000 kaarten te gaan verkopen om zo het bezoekersaantal te beperken.

Daarnaast zijn er een aantal regels tijdens het evenement, maar daar houden vrij weinig mensen zich aan. Zo moet je de tomaat eerst fijnkneden voor er mee gegooid mag worden en mag kleding niet worden afgescheurd. Ook is het niet slim om een trap o.i.d. te beklimmen aangezien je dan het doelwit van zo’n 20.000 mensen wordt.